O FRANQUISMO: A ORIXE
A
orixe do franquismo foi a sublevación dunha parte do exercito español contra o goberno da II Republica
elixido democraticamente. Foi polo tanto, un golpe de estado ilegal que
provocou unha guerra civil que durou dende 1936 ata 1939 e na que as
forzas politícas de esquerdas e os movementos obreiros apoiaron ao bando republicano e
as forzas de dereitas e as clases máis conservadoras e a
xerarquía eclesiástica aos sublevados.
A
guerra civil rematou coa victoria do autodenominado bando nacional
baixo o mando do xeneral Franscisco Franco Baamonde e con máis de medio millóns
de mortes.
O FRANQUISMO: A DICTADURA
Na época do franquismo non se podía falar galego nin
ningún outro idioma que non fose o castelán. Outras normas eran por
exemplo estas:
Non poder disfrazarse.
Non poder practicar outra relixión que non fose a católica.
Estaban prohibidos os partidos políticos e os sindicatos.
Se non pensabas como Franco serías encadeado ou fusilado polo que moita xente decidiu exiliarse, isto é: abandonar o teu país contra a túa vontade. Calcúlase que foron uns 450.000 exiliados.
Os
anos seguintes á guerra e ata 1959 (posguerra)
foron de enormes dificultades económicas pois o país estaba arruinado e a
economía destrozada. Aplicouse o racionamento de alimentos. En Galicia
prodúxose un forte incremento da emigración pola escaseza de industrialización
e unha agicultura pouco produtiva.
A
partir da década dos anos 60 comezou unha época de desenvolvemento económico co
crecemento da industria e a renovación e mecanización da agricultura.
O FRANQUISMO: FINAL DA DICTADURA
No 1973 con Franco xa gravemente enfermo, nomea como sucesor ao almirante Carrero Blanco
Pero este é asasinado polo grupo terrorista ETA cunha bomba debaixo do seu coche.
 |
| Así quedou o coche de Carrero Blanco |
En 1974 constituise un novo governo presidido por Carlos Arias Navarro.
Finalmente o dictador morre o 20 de novembro de 1975.
A RESISTENCIA AO FRANQUISMO EN GALICIA
Co franquismo comezou en
Galicia o que Celso Emilio Ferreiro chamou “A longa noite de pedra” pois foron
anos difíciles e de moita represión.
O principal referente do galeguismo,
Daniel Alfonso Castelao, estaba exiliado na Arxentina e faleceu alí no 1950.
A oposición ao
franquismo que quedou en Galicia, comezou cunha resistencia cultural coa fundación da editorial Galaxia onde coincidiron
algúns dos vellos galeguistas como Ramón Otero Pedrayo ou Vicente Risco coa
nova xeración de Domingo García Sabell ou Ramón Piñeiro.
Ata a década dos anos 60
nos se fundan os primeiros partidos políticos coas novas xeracións ás que non
lles chegaba coa resistencia cultura e querían un verdadeiro cambio cara unha
democracia na que Galicia fixese valer a súa identidade e necesidades propias. Nesta
época fúndase a UPG (Unión do Pobo
Galego) e o PSG (Partido Socialista Galego).
REVOLUCIÓN DOS CARAVEIS
O 25 de abril de 1974 o
exército portugués co apoio do pobo que puxo caraveis nos fusís e canóns dos
soldados puxo fin ao governo do dictador Oliveira de Salazar rematando coa
dictadura máis longa da Europa occidental e que durou dende 1926.
Esta revolución comezou coa canción “Grándola vila morena” do cantautor José Afonso.
A
TRANSICIÓN DEMOCRÁTICA
Coa morte de Franco no 1975 instaurouse en España a
monarquía sendo nomeado xefe do estado Xoán Carlos de Borbón.
 |
| O rei cazando elefantes |
 |
| Adolfo Suárez |
En xullo de 1976 o rei nomeu como presidente do governo a
Adolfo Suárez, un político que viña do réxime anterior pero tiña ideas de
camiñar cara unha democracia.
Nesta época houbo moitos atentados provocados polos grupos extremistas de esquerdas, que querían unha ruptura radical co réxime anterior e de dereitas, que se opoñían a calquera avance democrático.
No 15 de xullo de 1977
legalizáronse os partidos políticos e celebráronse as primeiras eleccións
democráticas desde 1936 e nas que triunfou a UCD (Unión de Centro Democrático)
de Adolfo Suárez.
No 1978 redactouse a Constitución, que foi aprobada o 6 de decembro.
N
No 1981 en Galicia celébranse as primeiras eleccións autonómicas, que gaña AP (Alianza Popular) e Xerardo Fernández Albor convírtese no primeiro presidente da Xunta de Galicia.
Póñense as bases do ordenamento autonómico coa Lei da Xunta e o seu Presidente, a Lei de símbolos, a reguladora do Valedor do pobo a do Consello da Cultura Galega e a Lei de Normalización Lingüística. Créanse, así mesmo, a Radio e a Televisión públicas galegas que empregan como idioma preponderante o galego
No 1982 venceu nas eleccións o PSOE Partido Socialista Obrero Español, con Felipe González como presidente do governo. Manteríase no poder durante as tres seguintes lexislaturas
No 1985 en Galicia celébranse as segundas eleccións autonómicas nas que emerxe unha forza de centro galeguista,Coalición Galega. Estes propician unha moción de censura que lle dá o poder a un tripartito (ao fronte do cal está Fernando González Laxe nun contexto no que os Governos de Felipe González en Madrid estaban poñendo en marcha o peche dos estaleiros galegos, as cotas lácteas e a marxinación da frota pesqueira galega como condicións para a integración no Mercado Común Europeo. Créanse as Universidades da Coruña e Vigo.
No 1985 en Galicia celébranse as segundas eleccións autonómicas nas que emerxe unha forza de centro galeguista,Coalición Galega. Estes propician unha moción de censura que lle dá o poder a un tripartito (ao fronte do cal está Fernando González Laxe nun contexto no que os Governos de Felipe González en Madrid estaban poñendo en marcha o peche dos estaleiros galegos, as cotas lácteas e a marxinación da frota pesqueira galega como condicións para a integración no Mercado Común Europeo. Créanse as Universidades da Coruña e Vigo.
No 1986 España incorpórase á Comunidade Económica Europea, precursora da Unión Europea e nese mesmo ano celébrase un referendo no que se consulta ao pobo sobre a permanencia ou non na OTAN. O PSOE defendeu o si, que finalmente gañou.
No 1989 Manuel Fraga Iribarne, ao fronte dun refundado Partido Popular gaña as eleccións autonómicas e acadará catro maiorías absolutas consecutivas.
As eleccións de 1996 deron a vitoria ao PP (Partido Popular) con José María Aznar como presidente, cargo que exerceu durante dúas lexislaturas.
SÉCULO XXI
O século XXI comeza cos efectos do 11 de setembro do 2001
que levaron a España a implicarse en dous conflitos: a ocupación de Afganistán
e a invasión de Iraq.
O euro moeda oficial na chamada «Zona Euro» de Europa dende 1999, converteuse na moeda de cambio oficial o 1 de xaneiro de 2002 reemprazando á peseta.
Prodúcese unha gran polémica porque as autoridades ocultan información aos cidadáns e tratan de quitarlle importancia á catástrofe ecolóxica.
Os cidadáns movilizáronse e organizaron protestas masivas coa plataforma "Nunca máis".
O noso colexio participou nas manifestacións de protesta.
O 11 de setembro do 2002, falece en Santiago de
Compostela Roberto Vidal Bolaño.
No hay comentarios:
Publicar un comentario